Καστοριά, Blackdiamond 30/03/2014
του Ιωάννη Μ. Τσακιρίδη, Μουσικολόγου του Ελληνικού Λαϊκού Πολιτισμού
Προέδρου
της Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών Καστοριάς «ΘΩΜΑΣ ΜΑΝΔΑΚΑΣΗΣ»
Έχουμε σήμερα την
χαρά και την τιμή να εγκαινιάσουμε στον τόπο μας ένα πνευματικό εκπαιδευτήριο,
μια θύρα ενεργοποίησης και ανύψωσης της καστοριανής δημιουργίας που πολύ
σύντομα φιλοδοξούμε, το έργο του να ξεπεράσει τα σύνορα της ακριτικής μας
περιοχής και ως φωτοδότης φάρος, να διαδώσει τον πολιτιστικό μας πλούτο στο
πανελλήνιο. Θεωρήσαμε ύψιστης σημασίας την δημιουργία μιας συλλογικότητας, η
οποία να έχει ως κύριο σκοπό την ανάδειξη και διατήρηση της τοπικής μας
ταυτότητας, ιστορίας και πολιτιστικής μας κληρονομίας και συγχρόνως την
προαγωγή της εκπαίδευσης και επιστημονικής έρευνας, έτσι ώστε ο πνευματικός
πλούτος της περιοχής μας να γίνει κτήμα μελέτης και διδασκαλίας, για τις νέες
γενιές καστοριανών πολιτών. Για αυτό τον
σκοπό ιδρύσαμε την Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών Καστοριάς ‘‘ΘΩΜΑΣ
ΜΑΝΔΑΚΑΣΗΣ’’, ένα Μη Κερδοσκοπικό Φορέα, ο οποίος φέρει τιμητικά την ονομασία ενός καστοριανού ιατροφιλόσοφου, ο
οποίος από την επιστημονική κοινότητα θεωρείται ως ένας από τους πρωτεργάτης
της πρώτης φάσης του νεοελληνικού διαφωτισμού.
Ο Θωμάς
Μανδακάσης γεννήθηκε στην Καστοριά το 1709, όπου και έλαβε την πρώτη μαθητεία
του. Τα μαθητικά του χρόνια έτυχε να τα περάσει δίπλα στον σπουδαίο δάσκαλο
Ευγένιο Βούλγαρη, του οποίου η διδασκαλία επέδρασε καθοριστικά στην ζωή του.
Ωστόσο, η πληθωρικότητα του χαρακτήρα του τον οδήγησε πολύ σύντομα να
αναζητήσει νέες πηγές γνώσης, συνεχίζοντας της εγκύκλιες σπουδές του στο Γυμνάσιο του Μοναστηριού της Αγίας Τριάδας
στη Ρωσία αλλά και στο φιλοσοφικό τμήμα της Μεγάλης του Γένους Σχολής στη
Κωνσταντινούπολη. Σημαντικό σταθμό στην ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία, υπήρξε το
χρονικό διάστημα παραμονής του στη Λειψία, όπου παρακολούθησε μαθήματα Ιατρικής
και Φιλοσοφίας και βέβαια η αναγόρευσή του σε διδάκτορα της ιατρικής το 1757.
Στη διάρκεια της ζωή του εξέδωσε και μετέφρασε αρκετά επιστημονικά πονήματα,
αλλά και βοήθησε νέους φτωχούς επιστήμονες να εκδώσουν τα έργα τους με δική του
δαπάνη.
Το
ήθος και το έργο αυτού του ανθρώπου, αποτελεί πρότυπο για μας να πορευθούμε
πάνω σε αρχές και αξίες, τις οποίες να μεταδώσουμε σε κάθε έκφανση της
κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής.
Όσον αφορά το λογότυπο και σύμβολο της
Ακαδημίας μας, αυτό αποτελεί μια γλαύκα και δίπλα σε αυτήν ένα καστοριανό
αρχοντικό σε φόντο τοπίου, φιλοτεχνημένο από την διακεκριμένη καστοριανή
ζωγράφο Αννή Δ. Γκέρου. Η άποψη του καστοριανού τοπίου, το οποίο περιλαμβάνει
τη λίμνη της Καστοριάς με τα παραδο σιακά καράβια της, τα αρχοντικά και τις
βυζαντινές εκκλησιές αποτελεί το σύμβολο του πνεύματος και των ιδεών των σκοπών
της Ακαδημίας.
Η προαγωγή της παιδείας και εκπαίδευσης
για μας αποτελεί πρωταρχικό σκοπό. Στόχος μας είναι να δημιουργή- σουμε στον τόπο
μας δομές κοινωφελούς χαρακτήρα, οι οποίες να προάγουν την εκπαίδευση και την
δημιουργικότητα των νέων. Ως αρχική μας προτεραιότητα είναι να ιδρύσουμε φιλαρμονική,
δομή που λείπει σήμερα από την πόλη της Καστοριάς, η οποία να λειτουργεί ως
εκπαιδευτήριο πνευστών και κρουστών μουσικών οργάνων και συγχρόνως να συγκροτεί
ενόργανο μουσικό σύνολο, ικανό να δίνει μουσικές παραστάσεις. Για αρχή θα
χρειαστούμε 40 μουσικά όργανα, τα οποία ευελπιστούμε να εξασφαλίσουμε μέσα από
χορηγίες, έτσι ώστε να τα παρέχουμε και
σε παιδιά που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν δικά τους.
Παράλληλα θα εργαστούμε και για την κατάρτιση χορωδίας νέων, η οποία και αυτή
με τη σειρά της θα αποτελέσει αναπόσπαστο κομμάτι του μουσικού τμήματος.
Ωστόσο, η δράση της Ακαδημίας μας δεν θα
περιοριστεί μόνο στον μουσικό τομέα αλλά θα φροντίσει να καλλιεργήσει και άλλων
ειδών πρωτοβουλίες, οι οποίες σχετίζονται άρρηκτα με την τοπική ιστορία και τα
γράμματα της περιοχής μας. Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία θα είναι και η
ίδρυση κέντρου έρευνας και τεκμηρίωσης, αρχειακού υλικού από την ευρύτερη
περιοχή της Καστοριάς, το οποίο θα έχει ως αποκλειστικό σκοπό να καταγράψει,
διασώσει και συντηρήσει κάθε είδους
αρχεία, τα οποία είναι μείζονος σημασίας και αποτυπώνουν την κοινωνική
και πολιτιστική ιστορική διαδρομή της περιοχής μας. Ο φιλόσοφος Πλάτωνας σε μια
ρήση του αναφέρει: «Αν υπάρχει μνήμη , υπάρχουν και ιδέες στα πράγματα». Και
εμείς ως νέα γενιά καστοριανών πρέπει να διατηρήσουμε την συλλογική μνήμη του
τόπου μας για να μπορέσουμε να νοήσουμε το παρελθόν, παρόν και μέλλον και
βέβαια να προσδιορίσουμε την τοπική μας ταυτότητα και ιδιαιτερότητα. Αυτή η
ενασχόληση δύναται να δημιουργήσει γενιές καστοριανών πολιτών, περήφανων για
την καταγωγή τους αλλά και υπόχρεων στον τόπο τους να προσφέρουν τα μέγιστα
καλά. Η καταγραφή και ανάδειξη της τοπικής μας ιστορίας επιβάλλεται στους
σημερινούς καιρούς της παγκοσμιοποίησης και ομογενοποίησης. Τα οφέλη διατήρησης
της τοπικής μας ταυτότητας δεν είναι μόνο θέμα αυτογνωσίας και προσδιορισμού
αλλά και μείζων ζήτημα τουριστικότητας, καθώς τα συγκριτικά οφέλη, τα οποία θα προκύψουν
από τέτοιου είδους ενασχολήσεις μπορούν να καταστήσουν τον τόπο μας, τουριστικά
ελκυστικό. Η μοναδικότητα ενός τόπου είναι το δέλεαρ του σύγχρονου μάρκετινγκ
και επικοινωνίας και διασώζοντας την τοπική μας ιστορία και πολιτιστική
κληρονομία, το όφελος για τον τόπο μας θα είναι διπλό.
Επίσης, η Ακαδημία μας, έχοντας ως
καταστατικό σκοπό την καλλιέργεια και προαγωγή των Γραμμάτων, θα δημιουργήσει
δομές εκπαίδευσης οι οποίες να επιμορφώνουν τους πολίτες της Καστοριάς σε
διάφορα γνωστικά πεδία, καλλιεργώντας
νέες γνώσεις και δεξιότητες μέσα από την διοργάνωση ημερίδων και σεμιναρίων
αλλά και κύκλων μαθημάτων, οι οποίοι θα έχουν περιοδικό χαρακτήρα. Θα
επιχειρήσουμε μελλοντικά και την διοργάνωση μεγαλύτερων εκπαιδευτικών κύκλων,
σε επίπεδο συνεδρίων, καθώς παράλληλα με την γνώση ο τόπος μας έχει ανάγκη να
καλλιεργήσει και τα τουριστικά του πλεονεκτήματα καθώς σήμερα όλος αυτός ο
φυσικός και μνημειακός πλούτος μένει ουσιαστικά ανεκμετάλλευτος.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να κλείσω αυτή
την σύντομη περιγραφή των καταστατικών σκοπών και στόχων της Ακαδημίας μας,
ευελπιστώντας η τοπική μας κοινωνία και οι φορείς να υποστηρίξουν αυτή την
αξιόλογη και αυτοδημιούργητη πρωτοβουλία προς όφελος της Καστοριάς μας και των
ανθρώπων της.
Σας ευχαριστώ
* Κείμενο αναγνωσθέν, στα
εγκαίνια της Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών Καστοριάς ''ΘΩΜΑΣ ΜΑΝΔΑΚΑΣΗΣ'', που
πραγματοποιήθηκαν στη Καστοριά, 30 Μαρτίου 2014, στον χώρο του Black Diamond
Βιντεοσκόπηση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου